Нядзельная школа
Дзеці — наша будучыня. Ад таго, хто, як і ў якой меры прыкладае намаганні і імкненні для іх выхавання, залежыць лёс кожнага маленькага чалавечка. Дзеці нараджаюцца як у хрысціянскіх семʼях, так і ў семʼях, у якіх не пазналі Госпада. Але і тых, і другіх абʼядноўвае магчымасць наведваць нядзельную школу царквы «Гефсіманія», дзе настаўнікі і памочнікі з усёй адказнасцю праводзяць урокі на біблейскія тэмы і вучаць любіць Бога.
Пра тое, як жа зʼявілася нядзельная школа ў нашай царкве, якія ёсць поспехі і цяжкасці, і які плён прыносіць гэтая праца, мы вырашылі даведацца ў Валянціны Стасілевіч. Гэта чалавек, які многія гады быў дырэктарам нядзельнай школы і стаяў ля яе вытокаў.
– Валянціна Анісімаўна, зрабіце нам, калі ласка, невялікі экскурс у гісторыю.
– Раён, дзе мы жылі ў 91-м годзе, быў як маленькая вёска, дзе ўсе адзін аднаго ведалі. Мае дзеці сталі мець зносіны з хлопцамі са двара, а я прапанавала ім прыходзіць у госці да нас. Назірала за тым, як яны гуляюць і маюць зносіны паміж сабой, імкнулася прымаць удзел у іх размовах, распавесці пра Бога. Потым пачала браць гэтых дзяцей з сабой у царкву.
У той час царква знаходзілася па адрасе Собінава 40 (1-я Мінская царква). У ДК 1-га Будтрэста нам дазволілі па нядзелях праводзіць евангелізацыі. Людзі пачалі навяртацца, царква папаўнялася. Бабулі прыводзілі на служэнне сваіх унукаў, маладыя семʼі прыходзілі з дзецьмі.
Было вырашана арганізаваць нядзельную школу. Дырэктарам паставілі адну маладую сястру. Паводле адукацыі яна не была педагог, аднак вельмі любіла дзяцей. Праз некаторы час гэтая сястра з мужам паляцелі ў Амерыку. Якраз набліжалася Раство, і трэба было рыхтаваць з дзецьмі сцэнар. Заняцца гэтым не было каму, таму ўзялася я. Вось так я і стала дырэктарам.
– Да атрымання, так скажам, пасады вы ўжо мелі досвед працы з дзецьмі, уяўлялі, што такое быць настаўнікам? Бо дырэктар той жа настаўнік, але яшчэ з багажом адказнасці.
– У 90-я гады, калі зараджалася нядзельная школа, такога паняцця «настаўнік» яшчэ і не было. Гэтаму нідзе не вучылі. Курсы, якія я скончыла, зʼявіліся трохі пазней. Кожны займаўся з дзецьмі як умеў, імкнуўся дасціпна расказваць гісторыі з Бібліі, праводзіць заняткі, каб было цікава і пазнавальна. Я не выключэнне. Я думала, што быць настаўнікам вельмі цяжка: як данесці ўсю інфармацыю дзецям, што ім казаць? Рыхтавалася да свайго першага ўроку, напісала цэлую лекцыю, падрабязны план на некалькі старонак. А калі стала праводзіць занятак, дзеці пачалі задаваць пытанні — закінула канспект, урок зусім па-іншаму пайшоў. У гэтай справе не можа быць шаблонаў, усё вельмі індывідуальна. Да кожнага дзіцяці трэба знайсці свой падыход.
Наша служэнне паступова развівалася. Дзеці сталі запрашаць у нядзельную школу сваіх сяброў, суседзяў, аднакласнікаў. Такім чынам, у нас было каля трохсот дзяцей. З цягам часу нядзельная школа з маленькага памяшкання ў ДК пераехала ў цяперашні дом малітвы.
– У цяперашні час для дзейнасці нядзельнай школы ёсць усё: пастаяннае памяшканне, настаўнікі, навучальны матэрыял у свабодным доступе. Аднак якія яшчэ ёсць цяжкасці?
– Як не дзіўна, але памяшканняў для ўсіх груп усё роўна не хапае. Спадзяемся, што рамонт, які зараз праводзіцца ў царкве, дапаможа вырашыць гэтую проблему. Яшчэ хацелася б, каб дзеці былі больш дбайнымі, каб ім самім было цікава даведацца нешта новае на занятках. Вельмі важна, каб бацькі прымалі ўдзел у выхаванні дзяцей, а не спадзяваліся на тое, што ўсяму навучаць у нядзельнай школе.
– Дырэктар нядзельнай школы — гэта свайго роду спецыяліст па падборы персаналу. Па якім прынцыпе выбіраюцца настаўнікі?
– Нейкага спецыяльнага адбору няма. Калі чалавек любіць дзяцей, падыходзіць, кажа, што хоча займацца нядзельнай школай, мы даём яму магчымасць паспрабаваць. Калі ў яго ўсё атрымліваецца, дзеці яго прымаюць, тады адпраўляем на курсы. Па заканчэнні курсаў прыступае да працы.
Таксама дырэктару неабходна быць дасведчаным аб духоўным стане настаўнікаў. Бо дзеці пільна назіраюць за дарослымі, упітваюць усё як губка. Калі, напрыклад, выкладчык нядзельнай школы не бывае на служэннях, то духоўна слабее, і не будзе памазання Духа Святога, каб данесці дзецям Біблейскія ісціны.
– Кажуць, што настаўнікі не рэдка і самі вучацца ў сваіх вучняў. Ці так гэта, калі так, то чаму навучыліся вы?
– Вядома, галоўнае, чаму можна навучыцца ў дзяцей — гэта шчырасць і прастата. Распавяду адзін выпадак. Быў у нас неяк лагер для падросткаў, праходзіў у лесе, а там як ніколі было шмат камароў. Дзеці прапанавалі памаліцца, каб іх не было, і, вядома, дапамагло. У нас, дарослых, такую веру зараз не часта знойдзеш.
Яшчэ дзеці не баяцца быць сабой і ад іншых чакаюць гэтага. Настаўнік на ўроку павінен паводзіць сябе натуральна, адкрывацца для дзіцяці таксама як яму адкрываецца дзіця, інакш не атрымаецца ўсталяваць кантакт, увайсці ў давер, а без гэтага ў нашай справе ніяк.
– Для Валянціны Анісімаўны зробім пакуль невялікую паўзу і пяройдзем да гутарцы з яе паслядоўнікам, новым дырэктарам нядзельнай школы Міхаілам Кузьмічом. Міша, Валянціна Анісімаўна нас увяла ў курс справы, падзялілася сваёй гісторыяй «як стаць і быць дырэктарам», цяпер твая чарга.
– Адразу скажу, што я ніколі не хацеў займацца з дзецьмі. Але калі я жыў у Брэсце (сам родам з Пінска), там мяне запрасілі несці служэнне з дзецьмі. Потым запрасілі ў Бурацію для правядзення лагера. Я так супраціўляўся. Але вырашыў, калі ад Бога, дык няхай у мяне будзе бясплатны білет. І бясплатны білет быў. Калі прыехаў у Мінск, шукаў тут царкву, у розных цэрквах быў, і «Гефсіманія» мне спадабалася менш за ўсіх. Але, мабыць, мне трэба было застацца.
Як трапіў у нядзельную школу ў «Гефсіманіі»? Валянціна Анісімаўна кажа, што калі быў дзіцячы зімовы лагер у царкве, я там дапамагаў, запрыкмецілі мяне, што добра спраўляюся, дзяцей люблю, і прапанавалі прыйсці ў нядзельную школу. Праз некаторы час скончыў курсы настаўнікаў. Навіна аб тым, што мяне хочуць паставіць дырэктарам таксама апынулася злёгку шакавальнай, таксама ніколі б не падумаў і ніколі не хацеў, бо я разумею, што гэта вялікая адказнасць. Але ў Бога вось такія вызначэнні на маё жыццё.
– Дарэчы, пра азначэннi. Наколькі нам вядома, са сваёй жонкай ты пазнаёміўся менавіта ў нядзельнай школе. Ваша агульная праца стала вашай сямейнай справай, ці так гэта?
– Так, я ўдзячны Богу, што менавіта так звёў мяне з маёй жонкай. Мы зараз разам нясем гэтае служэнне. Яна першы чалавек, які даведваецца пра мае ідэі, дапамагае мне, падтрымлівае. Часта сама прапануе вельмі шмат цікавага. Увогуле ж, цяпер нядзельная школа — гэта часцінка нашай сямʼі.
– Што хацелася б сказаць пра дзейнасць нядзельнай школы на сённяшні дзень: перажыванні, мэты ...?
– Галоўнай мэтай у нас, настаўнікаў, зʼяўляецца здольнасць прышчапіць дзецям любоў да Госпада, каб яны па заканчэнні нядзельнай школы не пакінулі царкву. Імкнемся дзяцей усяляк зацікавіць: ёсць магчымасць удзельнічаць у дзіцячым тэатры, вучыцца на аператара. Таксама хочацца праводзіць больш лагераў, бо ў іх дзеці раскрываюцца, дзеляцца сваімі перажываннямі і па-асабліваму гатовыя слухаць. Праца ў нядзельнай школе — няпростая праца. Як казала Валянціна Анісімаўна, настаўнікі самі, у першую чаргу, павінны мець належны духоўны стан, і не адзін пост мае брацца за дзяцей, за іх змену, за Божую працу ў іх сэрцах.
З бытавых момантаў на сённяшні дзень хацелася б, каб у класах былі парты і экраны. Шмат ёсць думак і планаў, але гэта ўсё па меры часу і магчымасці.
– Добра, Міша, і апошняе, назавем яе "экзаменацыйнае" пытанне: колькі ўсяго груп у нядзельнай школе і прыкладная колькасць дзяцей?
– 11 груп і прыкладна 240 дзяцей.
– Шчыры дзякуй Валянціне Анісімаўне і Мішы за тое, што сёння вельмі добра папрацавалі, для таго, каб гутарка атрымалася змястоўнай і цікавай. І напрыканцы хацелася б запытацца ў Валянціны Анісімаўны: што б хацелася пажадаць Міхаілу ў яго нялёгкай справе?
– Каб заставаўся такім жа непасрэдным, каб у галаве пастаянна кіпелі ідэі. Хай стараецца, просіць у Бога мудрасці на зносіны з дзецьмі і настаўнікамі, і навучыцца быць міратворцам.
Гутарылі Кацярына Пагасян і Эльвіра Лянкевіч.